خبرگزاری بلومبرگ با اشاره به انتشار گزارش جزئیات قتل «جمال خاشقچی» و دست‌داشتن ولیعهد سعودی در آن، به بررسی اقدامات سختگیرانه بیشتری که دولت «جو بایدن» در روزهای آینده علیه عربستان اعلام می‌کند، پرداخت.
به گزارش روزانه نیوز به نقل از این خبرگزاری آمریکایی، نهادهای اطلاعاتی آمریکا متوجه شده اند که ولیعهد عربستان دستور قتل «جمال خاشقچی» روزنامه نگار را امضا کرده است.
در پی انتشار جزئیات قتل این روزنامه نگار اهل عربستان و ستون نویس واشنگتن پست، «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا روز گذشته تحریم های ناچیزی علیه عربستان وضع کرد. هرچند گفته می شود گام های سختگیرانه واشنگتن علیه ریاض در روزهای آینده اعلام می شود.
بلومبرگ نوشت: بایدن در مصاحبه با شبکه خبری “یونیویژن نیوز” گفت که وی این هفته در یک تماس تلفنی به «ملک سلمان» پادشاه عربستان گفته است که “قوانین در حال تغییر هستند”. رئیس جمهوری آمریکا در این گفت و گوی خبری تاکید کرد دولت وی اقدامات سختگیرانه تری را روز دوشنبه علیه عربستان اعلام می کند.
اما اینکه دولت جدید آمریکا چه گزینه هایی را ممکن است در نظر داشته باشد جای سوال است. در زیر به برخی از این گزینه های می پردازیم؛
* تحریم ها
اقدامات روز جمعه آمریکا علیه ریاض شامل تحریم بن سلمان نشد و مقامات دولت آمریکا اظهار داشتند که بعید است در آینده هم تحریمی علیه وی وضع شود.
«آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه به خبرنگاران گفت: «کاری که ما انجام می دهیم این نیست که روابط با عربستان را قطع کنیم، بلکه آن را ارزیابی می کنیم».
وی افزود: «نخستین کار ما این است که ممنوعیت صدور ویزای آمریکا برای ۷۶ فرد سعودی که به گفته دولت ایالات متحده افراد را در خارج از کشور تهدید کرده اند، اعمال می شود».
در این میان گام های اضافی دولت آمریکا برای وضع تحریم های دیگر می تواند شامل تحریم های بیشتر اعضای حلقه داخلی ولیعهد باشد که احتمالا به صورت توقیف دارایی ها است. همزمان «تیم کین» سناتور دموکرات ایالت ویرجینیا، نیز در این خصوص خواستار تحریم مقامات عربستان بر اساس سند “ماگینتسکی” شد؛ قانونی که به ایالات متحده اختیارات گسترده ای برای اعمال تحریم های حقوق بشر علیه مقامات خارجی می دهد.
* فروش سلاح
دولت آمریکا در چارچوب بررسی سیاست گسترده تر، فروش مهمات به عربستان سعودی و امارات متحده عربی را در نخستین روزهای فعالیت خود متوقف کرده است. اگرچه انتظار می رود فروش سلاح به امارات متحده عربی انجام شود، اما احتمال می رود فروش سلاح های تهاجمی به عربستان سعودی را که می تواند در جنگ علیه یمن مورد استفاده قرار گیرد، متوقف شود.
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا که خواست نامش فاش نشود در این مورد گفت: هدف از بازبینی گزینه های مورد نظر در خصوص عربستان ایجاد تعادل بین هدف پایان دادن به جنگ در یمن و اطمینان از سلاح های مورد نیاز عربستان برای دفاع از خود است.
وی افزود: احتمالا ایالات متحده به فروش سلاح هایی مانند موشک های دفاع هوایی برای کمک به عربستان سعودی در دفاع از خود ادامه خواهد داد.
* انتشار یک گزارش و شرمساری
هدف دولت بایدن از انتشار گزارش قتل خاشقچی و افشای دست داشتن ولیعهد عربستان در این جنایت دوری گزیدن از سیاست های دولت «دونالد ترامپ» بود که همواره سعی داشت مانع تحقیر یا انتقاد از رهبران ارشد عربستان شود. بی تردید ارائه جزئیات بیشتر در مورد حضور ولیعهد در این جنایت سبب تضعیف موقعیت وی به عنوان وارث تاج و تخت پدری می شود که در حال حاضر ۸۵ ساله است.
بنابراین ایالات متحده می تواند به راحتی اقدامات نمادین بیشتری از قبیل تاخیر در دیدار با رهبران ارشد یا کاهش تعریف و تمجید از نقش عربستان به عنوان یک متحد اصلی را بکار گیرد. این امر می تواند تلاش ولیعهد برای نشان دادن ملت خود به عنوان یک بازیگر مدرن و مسئول در امور جهانی با وجود نقض حقوق زنان، غیرمسلمانان و همجنسگرایان را پیچیده کند. به طور قطع این رویکرد مخاطراتی هم برای ولیعهد جوان دارد. از جمله اینکه او به این زودی ها نمی تواند جایی برود و تحقیر وی می تواند روابط را برای دهه ها تلخ کند.
*پایان دادن به جنگ یمن
چندین سال است که عربستان سعودی حتی با وجود کنار کشیدن امارات، همچنان به جنگ در یمن ادامه می دهد. لذا یکی دیگر از گزینه های احتمالی بایدن می تواند تعهد گرفتن وی از سعودی ها برای رسیدن به میز مذاکره با حوثی ها و رسیدن به یک توافق باشد. ریاض پیشتر اعلام کرده بود که حاضر است برای پایان جنگ با دولت بایدن همکاری کند، اما واشنگتن نفوذ چندانی بر روی حوثی ها ندارد.
*خواسته های دیپلماتیک
ایالات متحده اولویت های زیادی در خاورمیانه دارد، از جمله تمایل آن برای بازگشت به برجام است. از طرفی، عربستان همیشه نسبت به این توافق محتاط عمل کرده و لذا یکی دیگر از گزینه های مورد بررسی بایدن می تواند کاهش مطالبه گری سعودی ها برای کاستن از لابی گری در آمریکا علیه بازگشت دوباره به برجام باشد.
دولت بایدن همچنین می تواند از عربستان سعودی خواستار بهبود روابط با اسرائیل شود و این امر می تواند شامل بیانیه ای رسمی در خصوص برقراری روابط دیپلماتیک باشد.
هرچند تاکنون و پس از آنکه دولت بایدن دیروز جمعه گزارش خود را در خصوص قتل خاشقچی و حضور پررنگ بن سلمان در آن منتشر کرد، وزارت خارجه عربستان سعودی آن را یک ارزیابی منفی، کاذب و غیرقابل قبول دانست و اعلام کرد این یک گزارش حاوی اطلاعات و نتیجه گیری های نادرست است./ایرنا
