علیرضا سهرابینور دانشجوی کارشناسی ارشد روابط بینالملل دانشگاه علامه طباطبایی
محمدحسین واحدی دانشجوی کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
محور مقاومت یک جریان بسیار قوی است که در تمام خاورمیانه و برخی مناطق جهان، گروههای زیرشاخه شبه نظامی دارد که هرکدام زیر لوای یک محورنظامی فعالیت می کنند.
تعداد جنگجویان محور مقاومت در منطقه خاورمیانه به بیش از ۱۵۰هزار نفر میرسد، علاوه براین باید به پشتيباني ایران و بعضی کشورهای دیگر از این گروه ها نیز اشاره کرد که این اقدام از سوی ایران قدرت آنها را دو چندان می کند. برای مثال، یکی از این گروهها می توان به گروه حماس اشاره کرد.
گروهی که امکانات بسیار کمی در زمینه نظامی دارد و بیشتر به صورت رزم چریکی با حفر تونل با اسرائیل می جنگند. این گروه با استفاده از این راهکارهای نظامی ساده توانسته موفقیتهای چشمگیری نیز کسب کند، ولی برای غلبه به اسرائیل نیازمند قدرت نظامی بیشتر است و با آرپیچی، تیربار و راکت نمیتوان با قدرت نظامی مهمی همچون اسرائیل در خاورمیانه که پشتیبانی آمریکا را نیز دارد پنجه در پنجه شود.
چرا که این نوع گروههایی مانند حماس فاقد نیروی هوایی،موشکهای پیشرفته و سامانههای دفاع هوایی هستند.
هرکدام از این ابزارهای بازدارندگی برای جلوگیری حمله اسرائیل به غزه لازم و ضروری هستند که متاسفانه حماس این ویژگی های نظامی را که بر شمردیم ندارد و به این دلایل نیز نمی تواند در مقابله با توان نظامی اسرائیل که کشوری دارای نیروی هوایی قدرتمندی است؛ از غزه دفاع کند. البته نمیخواهیم حماس را ضعیف جلوه بدهم، حماس در نبرد زمینی در برابر اسرائیل می تواند به خوبی عمل کند با این که ارتش این کشور از تانکهای خوبی هم مثل مرکاوا که مجهز به سامانه دفاعی تروفی هستند نیز بهرمند است و همچنین باید تجارب اسرائیل در جنگ های گذشته مانند جنگ اعراب هم به این مهم اضافه کرد.
گروه های مقاومت برای اینکه بتوانند در غزه نقش موثرتری داشته باشند بهتر است از سامانه دفاع هوایی و ابزارهای جنگی پیشرفته تری را تولید و استفاده کنند تا بتوانند یک توازن نسبی با ارتش رژیم صهیونیستی برقرار کنند. اما با توجه به اینکه نیروی هوایی رژیم صهیونیستی قدرتمندترین نیروی هوایی در منطقه خاورمیانه از لحاظ تجهیزات و خلبان به شمار می رود و این قدرت در جنگ اخیر به خوبی مشهود است، به طوریکه بیشتر مناطق غزه را تخریب کردهاند و هیچ زیرساختی از جمله آب و برق باقی نمانده.
در صورت ادامه حملات هوایی اسرائیل نیروهای مقاومت بسیار آسیب می بینند و راه حمله زمینی اسرائیل به غزه بازتر می شود و بنوعی به آن شرایط ایدهال مدنظر برای گسترش حمله زمینی دست خواهند یافت تا حلقه های آخر گروه حماس را هم نابود سازند و اینجاست که قبل از اینکه این اتفاق رخ دهد، ایران و گروه های مقاومت باید به فکر راهی برای مهار کردن نیروی هوایی اسرائیل بیاندیشند.
به طور کلی می توان گفت، رژیم صهیونیستی که در سال ۱۹۴۸ در فلسطین تاسیس شد سرزمینی تحت قیومیت انگلستان بود و طبیعی است تا مدتها توسط بریتانیا تجهیز شود. کمکهای نظامی خارجی به این رژیم را می توان به دو بازه زمانی تفکیک کرد؛ در دهه ۱۹۴۰ تا میانه دهه ۱۹۶۰ کمک تسلیحاتی از جانب انگلستان و فرانسه بود، در آن زمان امریکا رابطه خوبی با اسرائیل نداشت اما بعد از جنگ سال ۱۹۶۷ تحریم نظامی فرانسه و بریتانیا علیه این رژیم بدلیل حمله به مصر و سوریه، صهیونیستها را به دامن آمریکا سوق داد و از آن به بعد مشتری سلاحهای آمریکایی شدند.
در این مدت نیز اسرائیل در بین کشورهای منطقه به خودکفایی نظامی بالایی رسیده است و این خودیاری و یا خودکفایی عملا ریشه در قبل از موجودیت این رژیم دارد. بنوعی زمانی که صهیونیستها با مسلمانان فلسطینی میجنگیدند و دست به تولید سلاح در زیر زمین و کارگاه های خانگی میزدند و این روند با تاسیس این رژیم سرعت و در سطح گستردهتری انجام میشود. بطوریکه امروزه اسرائیل جزع هفت کشور صادرکننده برتر جهان در زمینه محصولات دفاعی است که تسلیحات آنها به بیش از ۶۰ کشور جهان صادر میشود.
در خصوص نیروی هوایی این رژیم هم باید گفت که ستون فقرات این طیف نیرو شامل جت های جنگنده اف -۱۵ و اف -۱۶ ساخت آمریکا می شود – هواپیماهایی که به خاطر چابکی، سرعت و تطبیقپذیری خود شناخته می شوند- که نیروی هوایی را قادر میسازد تا طیف گستردهای از ماموریتها، از نبرد هوا به هوا گرفته تا حملات هوایی دقیق را انجام دهد. در همین حال، اف -۳۵ لایتنینگ ۲، جنگنده پنهانکار نسل پنجم، هواپیمایی بسیار توانمند است که می تواند عملیات هایی مشابه جنگنده های اف -۱۵ و اف -۱۶ را انجام دهد، اما با افزایش ظرفیت برای حملات هوا به هوا، هوا به دریا و هوا به زمین، و همچنین بهبود چشمگیر قابلیتهای اطلاعاتی، نظارتی و شناسایی اف -۳۵ از سیستمهای راداری پیشرفته، توانایی جنگ الکترونیک و یکپارچهسازی سنسور برخوردار است که آن را قادر به جمع آوری، پردازش و به اشتراک گذاری حجم عظیمی از اطلاعات در زمان واقعی می کند و همچنین به طیف متنوعی از سلاحها برای ماموریتهای هوا به هوا و هوا به زمین مسلح است. این موارد تنها مقداری از توان ارتش رژیم صهیونیستی در زمینه هوایی است.
با توجه به این نکات، دست بالا را قطعا ارتش اسرائیل دارد و نیروی هوایی پیشرفته این رژیم، راه را برای پاکسازی غزه بازتر و شرایط را بهتر خواهد کرد، همانطور که تا به الان درگیری، شاهد حملات هوایی گسترده این رژیم به مواضع حماس بودیم.
تعداد زیادی از مردم غزه به دلیل بمباران گسترده اسرائیل به شهادت رسیدهاند. حتی در جنگ ۳۳ روز بین حزب الله و اسرائیل، در نبرد زمینی نیروهای حزب الله به خوبی از پس تانکهای آنها بر میآمدند اما در مقابل نیروی هوایی اسرائیل ناتوان بودند.
حماس قطعا کار سختی را در مقابل ارتش پیشرفته اسرائیل خواهد داشت و بنظر میرسد که باید در صدد امری باشد که به آتشبس ختم شود وگرنه با این روند و آمار بالای تلفات راهبرد زمین سوخته از سوی اسرائیل بشدت درحال اجراست و این یک هشدار برای گروهای حماس و جهاد اسلامی است.